“ห้องสมุดพร้อมปัญญา” เป็นโครงการที่กรมราชทัณฑ์ดำเนินตามแนวพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์กลุ่มผู้ต้องขัง ซึ่งเป็นผู้ด้อยโอกาสทางสังคม เพื่อให้บุคคลเหล่านั้นได้รับโอกาสเข้าถึงการพัฒนาคุณภาพชีวิต และมีโอกาสได้รับข้อมูลข่าวสารที่เป็นปัจจุบัน รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมภายนอก เพื่อพัฒนาตนเป็นพลเมืองดีมีคุณค่ากลับสู่สังคม เป็นประโยชน์ต่อตนเอง สังคม และประเทศชาติ ซึ่งกรมราชทัณฑ์ได้รับพระมหากรุณาธิคุณเสด็จพระราชดำเนินทรงเปิด “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” อย่างต่อเนื่อง โดยได้จัดทำโครงการกราบบังคมทูลเชิญสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิด “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” ทุกปี อย่างน้อย ปีละ 2 แห่ง
ในการคัดเลือก จะคัดเลือกจากเรือนจำ/ทัณฑสถาน ที่ผ่านการประเมินตามมาตรฐานห้องสมุดเรือนจำ/ทัณฑสถาน พ.ศ. 2550 และตั้งอยู่ในพื้นที่ทรงงาน โดยจัดสรรงบประมาณในการดำเนินงาน และประสานงานร่วมกับ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง ในการเตรียมการรับเสด็จให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย สมพระเกียรติ ซึ่งการดำเนินงานที่ผ่านมา เรือนจำ/ทัณฑสถานส่วนใหญ่ไม่มีประสบการณ์ในการเตรียมการรับเสด็จ และการปรับปรุงห้องสมุดให้มีความพร้อม ซึ่งมีรายละเอียดในการเตรียมการด้านต่างๆ เป็นการเฉพาะ เช่น ด้านอาคารสถานที่ ด้านการให้บริการ ด้านทรัพยากรสารสนเทศ ด้านบุคลากร เป็นต้น หากเป็นเรือนจำ/ทัณฑสถาน ที่อยู่ห่างไกล การติดต่อประสานงานก็จะเกิดความล่าช้า อาจส่งผลให้เกิดความเสียหายแก่ทางราชการได้
กรมราชทัณฑ์ จึงได้จัดทำคู่มือเตรียมการพิธีเปิด “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” เรือนจำ/ทัณฑสถาน ขึ้น โดยได้รวบรวมรายละเอียดการเตรียมความพร้อมของห้องสมุดในด้านต่างๆ รวมถึงขั้นตอนในการเตรียมการรับเสด็จทุกขั้นตอน หวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือนี้จะเป็นประโยชน์ต่อเรือนจำ/ทัณฑสถาน ได้ใช้เป็นแนวทางในการเตรียมการพิธีเปิด “ห้องสมุดพร้อมปัญญา” ให้ดำเนินไปอย่างเรียบร้อย ต่อไป
